„Ojczyzna polszczyzna”, czyli     

         Na co dzień posługujemy się językiem polskim, ale czy jesteśmy pewni, że robimy to prawidłowo? Czy wymowa w naszym rodzimym języku, nie przysparza nam czasem wątpliwości? W poniższym artykule poruszę temat najczęściej popełnianych błędów językowych. Zapraszam do lektury.      

         Niejednokrotnie słyszy się na ulicy, czy w autobusie takie zwroty, jak: „półtorej roku” czy „półtorej miesiąca”. W żadnym wypadku nie można tych form zaliczyć do poprawnych. Otóż właściwie użytym sformułowaniem jest: „półtora roku” oraz „półtora miesiąca”.

         Idąc dalej tym tropem, możemy usłyszeć w szatni ponaglające prośby: „ubierz buty” czy „ubierz kurtkę”. Prawidłowym zwrotem będzie tu: „załóż buty” lub „załóż kurtkę”. Ubieramy się w coś, buty czy kurtkę, a ubrać możemy jedynie choinkę.

         Częstym zjawiskiem jest również, „cofanie się do tyłu”, „kontynuowanie dalej”, czy „wracanie z powrotem”. Jest to typowy błąd językowy, zwany pleonazmem. Przekazuje on dwukrotnie tę samą treść. Zatem prawidłowo będziemy: „cofać się”, „kontynuować” oraz „wracać”.

        Inny błąd językowy, dość często spotykany stanowi nieprawidłowa odmiana czasowników: „rozumieć” i „umieć”. Nagminnie stosowane są tutaj zwroty: „ja rozumie/rozumię” lub „ja umie/umię”. Z pewnością nie muszę przypominać, że poprawną formą jest: „ja rozumiem” i „ja umiem”.

         To samo tyczy się nieprawidłowej formy czasownika „wziąć”, często przekręcanej na: „wziąść”, lub zamiast poprawnej odmiany: „wezmę”, stosowana jest błędna: „weznę”. Podobnie czasownik „pomagać”, przybiera nieprawidłowy zwrot: „pomóż ci”, zamiast właściwego: „pomóc ci”.

         Innym błędem, z którym stykamy się, jest często zadawane w sklepie pytanie: „Czy mogę to zmierzyć/zamierzyć”. Oczywiście poprawną formą będzie tu zwrot: „Czy mogę to przymierzyć?” Zmierzyć możemy jedynie długość lub szerokość, jakiegoś przedmiotu.

         Kolejnym przykładem jest, chyba znane nam wszystkim, błędne sformułowanie, „tu pisze”. Oczywiście poprawną formą tego zwrotu będzie: „tu jest napisane”. Do równie częstych usterek językowych zaliczyć można nieprawidłową formę wyrazu: „kiedyś”, wymawianą jako „kedyś”.

         Przestawiłam tu przekrój najczęściej spotykanych błędów językowych. Bardzo ważne jest, aby zachować czujność i świadomość językową. Możemy ją osiągnąć na dwa sposoby. Poprzez regularne czytanie książek oraz przez słuchanie inspirujących audycji radiowych.

         Mimo, że język polski nastręcza nam czasem wiele wątpliwości, myślę, że zgodnie przyznamy, iż jest on piękny. W razie jakichkolwiek niepewności warto sięgnąć do słownika, aby je rozwiać. Wtedy za pewne każdy z nas wyzna, że łatwa i przyjemna jest nasza „ojczyzna polszczyzna”.

 

mgr Marta Olszewska